Ai libir Concours Tûbu 2019 ŋa. Yina uruda duro cikaa buru gala! Yege Galmai ŋa haŋiiŋ. Yege hanandimmoo numero ai daha kûlundu: 68 74 64 86.
Dazaga lokol lu karadinig!
Kuru ye dûguli ye
Kaa taŋa : Saleh Brahim Koko
Kaa yundo mere nûkti ginna suru huma de amma nûkundiga.
Aũ lau mere kaa hunaa suru hundu înni mere di lau?
Aũ lau kaa, kaa ginna di gala de kaa hunaa te de jika kaa hunaa budi gala niĩ huma duro.
Tani kaa taŋa dazaga budi gala di dûzurugi. Te de jika amma kuda na ginna kaa hunda dîda na kaa hundaa gala ŋa di dutigi.
Tani kaa taŋa nûŋurugoo budi dagir. Owoni kaa taŋa nûŋurugoo cusu dazigi.
Kaa tinda mara biri tindau. Owoni adaga tinda di maina cenigi.
Aũ kogo kaa hunaa daha amma kinjili huma harayindigi.
Kaa tinda tinda di adaga tinda gali wasaga yendigi.
Kaa tinda dazaga tahatiŋa de adaga tinda di dina cendigi.
Tani budi lerde kaa tinda nûŋuruga te de jika kaa tinda mara kinjili tindaŋa di biri cendigi.
Aũ uruyima: Saleh Brahim Koko
Tani aga Jûrap di duũzu.
Tani aga Jûrap di duũzu.
Te di wuddu ŋila taŋa hoo di Jemene deru. Ganji kara lôguramma karanir. Te di wuddi lokol urrudun. Lokol nahara ŋa ŋila awuzuu karanireede, soor aga du ŋa deru.
Kôi Jemene sooriŋa Masagid giri, wôtir tûi. Berke urrur kûi niyã buru ciki, ciidu tani caŋirde bêyi. Kôi ai ru ma urumoo turowaã buru zundu. Kôi guru na irra dîi. Kôi guru na aniši dîi, buru haraga wudu.
Lazar tigiseere Mûsou giri. Kôi Mûsou giriĩ aya taŋ cii di giri. Kôi te ru dugusa cûu dîsuũde adir gonaã zukur urukur. Dirti dugusu yesši te kege ru caŋgir dîsu. Berke zukur gêzindir dirti kôi tra aka kôwula ye ûya ye dîire duro girdu. Kôi te ru wosur dûgutu. Adir zukur gêzindir, dirtii mugorub tigisu. Niĩ tra Dûruguliŋa yindiŋa girdu. Te niĩ addiĩ turowaã da cii teri kuro urumoo Salaruũ girdu. Kôi te di kuru urukur dirti dîsu. Hičima mahar tigisuũ bo girdu.
Amma tindaa yige tra Hûrgiš yindiŋa daa cikii. Yigaã cî buru îlire. Îli ma limge, amma ginna demeraã da cikii. Yigaã cîda aũ kudi bêyi. Ginna amma dûzu taŋu Suguma Yesku duga bes. Woki tani aga giriĩ saganu 2008. Woki te aga budi cusu, amma ginna demeraã da cikii.Tani aga bî ladiye ye amma kilahiriye ye du giri. Inda elef yoo noko ru aga ŋiri ŋa buri gali bî na laniĩgi, amma na haraniĩgi.
Au ruyima: Tûmaĩ Addi Mardai
Gûro! Gûro manna! Aniša êdiĩ!
Gûro, yindiηa kôya zida gûgoi ai Cad-ηa hûugeã duro cikaa tira. Dînaa mere ejeb hunoo, bî njordu ai kegeã duro îyi galige girtuuηa! Kôi ai mere, hurau huũge duro illi zidu ciĩ, jene tira ši da? Busau yir daha tîmmi yerciniηa na Gûro. Bî wûnigi duro mari wôu yalke ciĩ na Gûro!
Gidedi kugoo, ammaa Gûro îmbi tugusoo gona di kirdigi. Kôi lau di kirdiηa ginna, amma wori ye, nduronu ye, êgi ye, warkagai ye ginna dude. Mere kugoo, yuna guru amma ôrduha talakindigaa hatigi : « îyi korto nakirigi, kîzei goni ηa di yîdu, îzei cohi ηa di yuwi… » yindigaa ginna wasaga barayinni.
Aũ Gûro duduũ, êniri ziduũ saã cemma, orro di tuηosigi : « kîzei ye, galau ye, êgi ye, wori ye ginna di kanuruũ bodu ! » yinigi. Amma nimeã, cige hundidiηa daha kirdoo, Gûro di doona cendigi: « Gûro! Gûro manna! Aniša êdiĩ! Kûrroa talluũ! Busau huma sa hôšiĩ! Amma hunã kiša hôšiĩ! … Njusa numaa têundu!» yindigi. Te kege di, Gûro mara di kuudi tîri di wou gide baradida, cigeã di hôli cendigi.
Teda Gûro-a dêdi tîmma ûũgu hûtiηa hunoo, mara tîmmaa di hãi yindinni. Tîmmidea hatigi : « busau naana ginna tîmmi jooze hun cii : tîmmi marcanou kugoo erekugu jooze ; bûrunnou kugoo busau kalku jooze ; kôidou lau kôi kûri tîri» yindigi.
Kôu tunummoo na tîmmi yercinigi. Ciidi, mea kôu waa, tîmmi ayaã waa yutu šiša. Têu jinni, ammaa keheda ûũgug. Tîmmi tara-i guru daha keheda kîdirii di munda tehetigi. Tîmmaa keheda ammaa dogu di giitu ûũgu. Mara hatigu: «tîmmi gali di yerciniηa yuna cûu barayinig: busau tîri ye kehedu bu ye ginna barayinig» Cozaa hatigi: « kehedu tai di gonum guduum tunumoo, berke tîmma tai di goniiga njenig. Agir di guduum tunumoo, berke agir nduruza njenig. Ai di gonum guduum tunumoo, mea hedigaa di goni zuwĩ » yindig.
Tîmmi mere eke ηila kadira ginna mea hedii buzug, ciidi, Tidaa mere di êrezi biride ηa di dîdinni. Aηgal te yunu aũ hulanu tira hadde êdeu-ηa duro cii: «Noko aĩ aya ginna de dinade tira agir di gôyindu dîdii, iña nuroo, elei[1]cîdde yundu duzurũ; kubu huma aĩ tinda ginna di dinadeã ledii duzurũ; noko tinda duro kidaa cûu kûidundu tîrdedii duzurũ; šara huma yariĩ-ηa di tugortu ni ηunu huma tuwi duzurũ, tani tîmmi tunurdi! » nir.
Ciidi, amma hatigi: « tîmmi hûi yurusu êgi-u bêyi! » yindigi. Te kege di tîmma ûũgu hûtu tirtigi. Îmbi tugusoo, saga urdu gortigi.
[1]Ele tîmmi-u.
Kara mere dahab di na gali!
Bini ŋila aguzuu ye tuzoo gor aũ Dazagade tira taŋu ŋa irri, «Tû duro dahab budi cii. Eparêyi haŋiroo Tû dedigi dahab baranirigi. Turku din» yi. Tani «Dahab baranii njoo lokol ussu, libira kaa cûu di kaamu, karanu!» nir. Dina duro kara mere budi môhim. Kara mere dahab kege ciidi dahab di bodu. «Iña?» numoo, dahab keesiĩgi ciidi kara haki keesimmi. Amma dakoo, dahab numa wîyintigi, ciidi kara numa haki wîyintinni. Iŋa lokolla karayintii ciki ciidi ka hunta karayindinnoo, sûru danni….
Bini ŋila aguzuu ye tuzoo gor di aũ Dazagade tira taŋu ŋa irri ni, «Tû duro dahab budi cii. Eparêyi haŋiroo Tû dedigi dahab baranirigi. Turku din» yi. Tani mere di hadirige nani «Dahab baranii njoo lokol ussu, libira kaa cûu di kaamu, da karanu» nir.
Dina duro kara mere budi môhim. Kara mere dahab kege ciidi dahab di bodu. «Iña?» numoo, dahab keesiĩgi ciidi kara haki keesimmi. Yoo, amma dakoo, dahab wîyintigi, ciidi kara haki wîyintinni.
Te du kudiĩ, Iŋa lokolla turutugi karayintii ciki ciidi ka huntaa yutu karayindinnoo, sûru budi bu danni. Iŋa ka hundaa do karayinigide tigisoo, kumayindu kara hikindigi. Owoni lokol mere yunu ši dîide tigisigi. Lokol daku ni sopunne tigisigi.
Ka naana ginna torowe kege: kôi ndediŋa njugudugi. Adana ginna torowe hunduũ (ka hundaa) goyindinnoo munda ginna dogu turutinni. Ciidi ka hundaa di karayindigide tigisoo torowaã dogu gudugi. Owoni ka hunda di karayindigoo ka kuda na kumayindu hikindigi, dakoo ka kuda na hikindigi.
Cîi hananum nûŋiiŋa kuda ginna gali. Araga na kal, Îŋglis na kal, Furãse na kal. Yoo ka kuda sûru budi dîdii ciidi ginna di kuũ noko iŋaã kara hûi nawuŋaa, ka huna di nawoo gali.
Te di kûrã, kara daa hûi nawuma daha domugi.
Ai kege kisitiroo gali.
Kûkur Tûbu 2019 | Tafu Dazaga di eke goyima
Aũ urruyima suru huma: Tôgoi Hamid Bôkor
Amma Tura ye Dazagada ye niya ba duro cika tiriši huntu sopere tiriši amma kura-a goyintigi. Ai dawa huma înni? Te ginna ru tiriši nturu înni kege ru fukurigi? Mêra ara cûwa gîskei ru furtirii yikii.
Rai taŋu ru koo, ina amma Tura ye Dazagara ye fûtu ni tiriši amma kura goyintigaa: hayila ye ampa ye zaman ye. Ina ara ginna daa turon turon ŋa ru nûŋurigi.
- Hayila: amma kara dîraa gura furase ye araga ye yêyintigi. Niya ba duro jillan nu aũ dazaga walla turaŋa yêyiŋoo mura-i aũ cokuma ni amma ginna ru saga ciire ŋa ru dutigi. Te jillan nu amma gura furase, araga fiyintire ru bara dazaga walla turaŋa yêyintigoo dakinni.
- Cûu ŋa: «Amma dazaga walla turaŋa ampa danni» yindigi. Mara ru finiŋoo «Dazaga tiriši ampa huma înni?» yindigi. Ilim ye ina munta ginna furase ye araga ye walla inglis ru ruuda jillan nu?
- Amma gura na fikir huntu «Mara dazaga ye turaŋa ye ginna zaman huntu tedde» yindigi. Maana huma «dazaga ye tudaga ye ginna yî huntu curuure» yindigi.
- Rai te ru sagaraa tiriši nturu mere zaka kege fukuruŋa: Karantirigi ni, ruuntirigi ni, radiyo na duro yêentirigi ni, daa doona gontirigi ni. Ai kege ru tiriši nturu fukurigi.
Agu, te ginna ru saga, ini fatiriŋa: amma tiriši nturu niya ba duro sopi cikoo, tîri ši. Tiriši nturu mere na ampa bu dîi. «Înni» nimoo, tiriši mere kimire aũ-u.